INFORMATOR DLA ABSOLWENTÓW TECHNIKUM PRZYGOTOWUJĄCYCH SIĘ DO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO ZGODNIE ZE STANDARDAMI WYMAGAŃ („stara” formuła)

I.PODSTAWY PRAWNE EGZAMINU

1. Akty prawne, w oparciu o które zostanie przeprowadzony egzamin określa Informator maturalny z języka polskiego str. 7.

II. OPIS EGZAMINU

Egzamin maturalny z języka polskiego składa się z dwóch części:

a/ ustnej – zdawanej w szkole przez wszystkich na jednym poziomie i ocenianej przez przedmiotowy zespół egzaminacyjny,

b/ pisemnej – zdawanej na poziomie podstawowym lub rozszerzonym, ocenianej przez egzaminatorów zewnętrznych okręgowej komisji egzaminacyjnej.

Ustna część egzaminu składa się z dwóch części:

a/ wypowiedzi zdającego na wybrany temat,

b/ rozmowy zdającego z egzaminatorem dotyczącej prezentacji tematu i bibliografii

Pisemna część egzaminu składa się z dwóch części:

a/ egzaminu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu i umiejętność pisania na poziomie podstawowym lub rozszerzonym.

III. SZCZEGÓŁOWY OPIS USTNEJ / WEWNĘTRZNEJ / CZĘŚCI EGZAMINU:

Ustna część egzaminu trwa około 25 minut ( prezentacja tematu około 15 min. i rozmowa – około 10 min. )

1.Przygotowanie do egzaminu:

a/ nauczyciel języka polskiego przedstawia uczniowi na początku nauki w klasie maturalnej szkolną listę tematów,

b/ z listy zaproponowanych tematów uczeń wybiera jeden i określa sposób jego realizacji oraz zakres materiału służącego do opracowania tematu, (deklaracja wyboru tematu),

c/ liczba tematów przygotowanych w szkole powinna być taka, by zapewniała uczniom możliwość wyboru – jeden temat może być wybrany przez kilku uczniów,

d/ materiały pomocnicze, które uczeń może wykorzystać podczas egzaminu to np.: wykonany przez siebie film, nagranie wywiadu lub wypowiedzi, np. gwarowej, skopiowane fragmenty literatury, pełniące rolę cytatu, reprodukcje dzieł sztuki, kadry z filmu, fotografie, np. zabytków architektury, nagrania muzyczne. Zdający może także korzystać z planu prezentacji.

e/ do 30 września roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin uczeń deklaruje wybór tematu zgodnie z zamieszczonym wzorem, (patrz: Deklaracja wyboru tematu prezentacji) ,

f/ uczeń ma obowiązek dostarczyć nauczycielowi najpóźniej cztery tygodnie przed egzaminem bibliografię, opracowaną zgodnie z przyjętym wzorem (Temat i bibliografia) oraz informację o materiałach pomocniczych i środkach technicznych, którymi zamierza se posłużyć w czasie prezentacji. Ramowy plan prezentacji (o ile uczeń chce z niego korzystać) okazuje się do wglądu przed przystąpieniem do egzaminu.

IV. ZASADY OCENIANIA USTNEJ CZĘŚCI EGZAMINU

Egzamin jest oceniany według kryteriów jednakowych w całym kraju. W ustnej części egzaminu ocenie podlegają: prezentacja tematu, rozmowa o problemach związanych z prezentowanym zagadnieniem

i sprawność językowa w obu częściach egzaminu,

a/ w części pierwszej sprawdzana jest umiejętność mówienia, wiedza w zakresie wyznaczonym przez temat i wykorzystanie przygotowanych materiałów pomocniczych,

b/ w części drugiej, w której sprawdzane są: rozumienie pytań przez zdającego, umiejętność formułowania odpowiedzi, umiejętność obrony własnego stanowiska, egzaminator podejmuje ze zdającym rozmowę, dotyczącą tematu lub/i bibliografii; zadane pytania odnotowuje

w protokole egzaminu,

c/ w obu częściach egzaminu są sprawdzane i oceniane: sprawność oraz poprawność językowa, obie części są obowiązkowe, jeśli zdający nie podjął rozmowy, nie uzyskuje punktów za język.

Charakterystyka pytań stawianych uczniowi podczas egzaminu ustnego:

a/. Pytania powinny odnosić się wprost do wysłuchanej prezentacji,

b/. Sposób zadawania pytań powinien być dostosowany do konkretnego ucznia, by jak najpełniej mógł zaprezentować swoje wiadomości i umiejętności,

c/. Pytania powinny umożliwić uczniowi obronę własnego stanowiska.

W sumie za wewnętrzną część egzaminu zdający może uzyskać 20 punktów w następującym układzie:

za prezentację tematu:

5 pkt ( 3 za wartość merytoryczną, 2 za kompozycję ) 25% ogólnej punktacji

za rozmowę:

7 pkt 35% ogólnej punktacji

za język:

8 pkt ( oceniany w obu częściach egzaminu ) 40% ogólnej punktacji

Szczegółowe kryteria oceny ustnej części egzaminu zawiera Aneks do Informatora maturalnego. Język polski.

Zdający zdał egzamin w części ustnej, jeśli uzyskał co najmniej 30% możliwych do uzyskania punktów.

V. STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH DLA CZĘŚCI WEWNĘTRZNEJ EGZAMINU.

Egzamin sprawdza wiadomości i umiejętności pozwalające zdającemu:

1. Wykazać się znajomością:

a/ wybranych do realizacji tematu tekstów kultury.

b/ systemu języka i jego podsystemów oraz swoistych cech kodów różnych dziedzin sztuki,

c/ zasad komunikacji językowej,

d/ zasad estetyki, etyki i etykiety językowej,

e/ w zależności od wybranego tematu – pojęć z poetyki, teorii literatury, językoznawstwa i różnych dziedzin sztuki,

f/ kontekstów właściwych do interpretacji wybranych przez siebie tekstów kultury,

g/ zależności między różnymi warstwami dzieła.

2. Stosować posiadaną wiedzę, aby:

a/ rozumieć wybrane teksty kultury,

b/ rozumieć teksty nieliterackie na poziomie języka, struktury, treści,

c/ rozumieć funkcję kodu w różnych tekstach kultury,

d/ porównywać teksty kultury,

e/ rozpoznawać różnorodność form i funkcji komunikatów oraz dostrzegać ich aspekty etyczne, pragmatyczne i estetyczne,

f/ rozpoznawać wartości w sztuce i w życiu,

g/ rozpoznawać wielowarstwowość i heterogeniczność dziedzictwa kulturowego,

h/ korygować własne błędy ( językowe, merytoryczne, wszelkie przejęzyczenia),

i/ rozumieć teksty ze słuchu ( np. pytania, wypowiedzi, polecenia, odbierać i interpretować intonację głosu, gesty – odczytywać intencje nadawcy).

3. W odbiorze tekstów kultury wykazać się umiejętnością:

a/ wykorzystywania analizy do interpretacji dzieł

stosowania różnorodnych kontekstów,
stosowania fachowej terminologii,
wyboru metodologii,

b/ w interpretowaniu tekstów integrowania wiedzy z różnych obszarów polonistyki szkolnej,

c/ odróżniania własnych opinii i przeżyć od opinii autorytetów i przeżyć ponadindywidualnych.

4. Wykazać się zastosowaniem wiadomości i umiejętności w planowaniu pracy

i tworzeniu tekstów własnych, czyli:

a/ organizować warsztat pracy ( gromadzić materiał, sporządzać bibliografię, notatki i przypisy, przygotowywać materiał ilustracyjny, korzystać z literatury fachowej, korzystać z różnych rodzajów i technik gromadzenia i przekazywania informacji: dokumentów, leksykonów encyklopedii, baz danych, nagrań różnego typu, internetu; sporządzać bazy danych, korzystać z zapisu komputerowego i sporządzać taki zapis, sporządzać nagrania audio i wideo ),

b/ posługiwać się sprawnie poprawną polszczyzną, przestrzegając zasad ortoepii i ortofonii,

c/ redagować wypowiedź w sposób zamierzony, przestrzegając treściowych i formalnych zasad organizacji tekstu,

d/ streszczać, parafrazować, cytować ( powoływać się na cudze opinie ), komentować,

e/ formułować hipotezy, planować ich rozwiązanie, dobierać argumenty i je hierarchizować, selekcjonować materiał i porządkować go, porównywać, syntetyzować ( scalać zebrane informacje w problemowe całości ), wnioskować,

f/ formułować sądy na temat rozpoznawanych wartości i uzasadniać je,

g/ prezentować własne przeżycia wynikające z kontaktów ze sztuką,

h/ stosować środki retoryczne,

i/ uczestniczyć w różnych sytuacjach komunikacyjnych, np. wygłaszanie mowy, referatu, autoprezentacja, wystąpienie publiczne, uczestniczenie w dialogu, dyskusji, obrona własnego stanowiska.

VI. OPIS PISEMNEJ CZĘŚCI EGZAMINU:

Poziom podstawowy składa się z części sprawdzającej rozumienie czytanego tekstu i części sprawdzającej umiejętność pisania własnego tekstu.

Wypracowanie maturalne powinno składać się z około 250 słów. W wypracowaniu krótszym będzie oceniane tylko rozwinięcie tematu, natomiast styl, kompozycja i język pracy nie będą oceniane.

VII. ZASADY OCENIANIA PISEMNEJ CZĘŚCI EGZAMINU NA POZIOMIE PODSTAWOWYM:

część sprawdzająca rozumienie czytanego tekstu – 20 punktów,
część sprawdzająca umiejętność pisania na poziomie podstawowym – 50 punktów,

Waga kryteriów:

w części sprawdzającej umiejętność pisania na poziomie podstawowym za:

rozwinięcie tematu – 25 punktów = 50 %
kompozycję – 5 punktów = 10 %
styl – 5 punktów = 10 %
język – 12 punktów = 24 %
zapis – 3 punkty = 6 %

razem 50 punktów = 100 %

Za szczególne walory pracy maturzysta może otrzymać dodatkowe 4 punkty. Łączna liczba punktów za wypracowanie nie może przekroczyć 50.

VIII. ZASADY OCENIANIA PISEMNEJ CZĘŚCI EGZAMINU NA POZIOMIE R0ZSZERZONYM:

w części sprawdzającej umiejętność pisania na poziomie rozszerzonym za: W części sprawdzającej umiejętność pisania zdajacy otrzymuje najwięcej punktów za rozwiniecie tematu.

Waga kryteriów:

rozwinięcie tematu – 6 punkty = 65 %
kompozycję – 2 punkty = 5 %
styl – 2 punkty = 5 %
język – 8 punktów = 20 %
zapis – 2 punkty = 5 %

razem 40 punktów = 100 %

Za szczególne walory pracy maturzysta może otrzymać dodatkowe 4 punkty. Łączna liczba punktów za wypracowanie nie może przekroczyć 40. W części sprawdzającej rozumienie czytanego tekstu każda odpowiedź na zawarte w arkuszu pytania jest punktowana. Liczba punktów podana jest w arkuszu egzaminacyjnym.

IX. ZDAJĄCY ZDAŁ EGZAMIN W CZĘŚCI PISEMNEJ Z JĘZYKA POLSKIEGO jeśli uzyskał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania za rozwiązanie zadań z arkusza dla tego poziomu, do którego przystąpił.